“ သာမန်ပြည်သူတွေကို ရွေးချယ်စရာ လမ်းမရှိအောင်ပေါ့၊ မတရားဥပဒေပြဌာန်းပြီး စစ်မှုထမ်း၊ စစ်တိုက်ခိုင်းဖို့ လုပ်ခိုင်း တာပေါ့။ ဒီမတရားဥပဒေဟာ ပြည်သူတွေရဲ့အိမ်တံခါးတိုင်းကို လာခေါက်ပြီပေါ့”

ကိုမိုးနေလ- ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့/ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးတပ်(P.I.O/P.I.A)၊ ဗဟိုကော်မတီဝင်
ရန်ကုန် – ၂၀၂၄ ဖေဖေါ်ဝါရီ ၁၄ (မော်ကွန်း)

အရွယ်ရောက်သူတိုင်းကို စစ်ထဲဝင်ခိုင်းဖို့ရည်ရွယ်တဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေထုတ်ပြန်ပြီး ရက်ပိုင်းအကြာမှာပဲ စစ်ကောင်စီကိုခုခံတော်လှန်နေကြတဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဆီကို ဝင်ရောက်လာတဲ့ တပ်သားသစ်တွေရှိနေပြီလို့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တချို့က ထုတ်ဖော်ပြောလာကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အရေအတွက်အတိအကျကိုတော့ အဲဒီအဖွဲ့တွေဘက်က ထုတ်မပြောကြပါဘူး။ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကတော့ ဒီဥပဒေအရ အကြုံးဝင်တဲ့နိုင်ငံသား ၁၃ သန်းကျော် ရှိတယ်လို့ BBC နဲ့ အင်တာဗျူးမှာ ပြောထားပါတယ်။

ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့/ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးတပ်(P.I.O/P.I.A)ဟာ လူငယ်တော်လှန်ရေးသမားတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာပါ။ ကရင်နီစစ်မြေပြင်အပါအဝင် စစ်ကောင်စီကိုတော်လှန်နေတဲ့ အခြားတိုင်းရင်းသားတွေနဲ့အတူ တိုက်ခိုက်နေတဲ့အဖွဲ့ပါ။ ဒီအဖွဲ့ ရဲ့ ဗဟိုကော်မတီဝင်တစ်ဦးဖြစ်သူ ကိုမိုးနေလကတော့ စစ်ကောင်စီပြဌာန်းလိုက်တဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေဟာ အများပြည်သူကို တရားဝင်ပေါ်တာဆွဲခွင့် ဖန်တီးယူလိုက်တာလို့ ပြောပါတယ်။ သူနဲ့ ဆွေးနွေးချက်တစ်ချို့ကို ကောက်နုတ်ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။

မော်ကွန်း။ ။ စစ်ကောင်စီပြဌာန်းလိုက်တဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေဟာ လူထုအပေါ် ဘယ်လို သက်ရောက်မှုတွေ ရှိလာ နိုင်သလဲ။

မိုးနေလ။ ။ အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက စစ်တပ်ရဲ့လုပ်ရပ်တွေကြောင့် လူထုဟာ ခါးခါးသီးသီး ဖြစ်လာတယ်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ပိုမိုမုန်းတီးလာတယ်။ အခုနောက်ဆုံး ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေဆိုပြီး အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီက ပြဌာန်းလိုက်တဲ့အချိန်မှာ လူထုအနေနဲ့ ပိုပြီးတော့သောကဗျာပါဒတွေ ပိုများလာရတယ်၊ ပိုပြီး ကျဉ်းထဲကျပ်ထဲကိုရောက်သွားတယ်၊ ရွေးစရာလမ်းတွေ ပိုပြီးနည်းလာတယ်။ အဲဒီတော့ တော်လှန်ရေးဘက်ကို တွန်းပို့လိုက်သလို ပိုဖြစ်စေတယ်။

၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းစဉ်ကလည်း ကျွန်တော်တို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်ဟာ လူငယ်တွေကို တော်လှန်ရေး လမ်းကြောင်းပေါ်ကို တွန်းပို့တယ်ပေါ့။ ခုတစ်ကြိမ်လည်း ဒီလိုပါပဲ၊ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ဟာ သူတို့ စစ်ရှုံးနေတဲ့အချိန်မှာ၊ သူတို့တပ်တွင်းနိုင်ငံရေး ပြိုကွဲနေတဲ့အချိန်မှာ ဒီလိုစစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အတည်ပြုပြီးတော့ ပြဌာန်းတယ်ဆိုတာက သူတို့ဘယ်လောက်အထိ ဘေးကျပ်နံကျပ်ဖြစ်နေသလဲ၊ သူတို့ဘယ်လောက်အထိ အခက်အခဲဖြစ်နေသလဲဆိုတာကို ပေါ်လွင်စေတယ်။ ဖြစ်လာနိုင်စရာကတော့ ဒီဥပဒေပြဌာန်းမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကောင်းအဆိုးနှစ်ခု ရှိပါတယ်။

အကောင်းကတော့ တော်လှန်ရေးဘက်ကိုဝင်လာမယ့် လူငယ်လူရွယ်တွေ များစွာပိုပြီးပေါ်လာနိုင်တယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့လည်း ဒီဟာတွေကို ကူညီဖို့၊ သူတို့ကိုကြိုဆိုဖို့၊ ဒီဘက်ကိုလာပူးပေါင်းခဲ့ရင် ပိုပြီးတော့ တော်လှန်ရေးမှာပါဝင်နိုင်ဖို့အတွက်ကို ပြင်ဆင်နေပါတယ်။

အဆိုးကတော့ ဘာဖြစ်နိုင်သလဲဆိုရင် စစ်တပ်အနေနဲ့က အစတုန်းက ပေါ်တာဆွဲတယ်ဆိုတာဟာ ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်နဲ့ ဆွဲရတာပေါ့နော်၊ ညပိုင်းတွေဘာတွေမှာ ဆွဲတာပေါ့၊ ဥပဒေပြဌာန်းမှုမရှိဘဲနဲ့ ဆွဲတာပေါ့။ အခုဟာကျတော့ အာဏာရှင်စစ်တပ်က ဒီမိုကရေစီယောင်ယောင်ပေါ့၊ ဥပဒေပြဌာန်းတယ်တို့ ဘာတို့လုပ်ပြီး ပေါ်တင်ပေါ့နော်၊ သူတို့ရဲ့ စစ်သားလိုအပ်ချက်ကို ပေါ်တင်စုဆောင်းမယ့်သဘောမှာရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ စစ်တပ်က အင်အားစုတစ်ရပ်ကို အတင်းအဓမ္မပေါ်တာဆွဲပြီး စုဆောင်း၊ စစ်တိုက်ခိုင်းဖို့ ပြင်ဆင်လိမ့်မယ်။ သူတို့စစ်တပ်အနေနဲ့ အင်အားစုတစ်စုကို မရရအောင်စုစည်းလိမ့်မယ်။ ပြီးရင် သူတို့တိုက်ခိုက်ရေးတွေမှာ အသုံးပြုလိမ့်မယ်။

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဒီစစ်မှုထမ်းဥပဒေနဲ့ပတ်သက်ရင် ပြည်သူလူထုကိုသတင်းစကားပါးချင်တာက ပေါ့ပေါ့ဆဆမနေဖို့ပေါ့။ အခုအချိန်မှာ မြန်မာပြည်ရဲ့ ပကတိအနေအထားအရ ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ ရှောင်လွှဲလို့မရတော့ဘူး။ ဒီတိုင်းပြည်ရဲ့ ပြဿနာကို ကျွန်တော်တို့ဖြေရှင်းဖို့လိုတယ်။ အဲဒီလိုမှမဟုတ်ရင် ဖိနှိပ်ရက်စက်မှုတွေဟာ နေ့စဉ်ရက်ဆက် ပိုပြီးတိုးလာနေမယ်။ အခုဆိုရင် မတရားဥပဒေတစ်ခုဟာ သာမန်ပြည်သူတွေကို ရွေးချယ်စရာလမ်းမရှိအောင်ပေါ့၊ မတရားဥပဒေပြဌာန်းပြီး စစ်မှုထမ်း၊ စစ်တိုက်ခိုင်းဖို့ လုပ်ခိုင်းတာပေါ့။ ဒီမတရားဥပဒေဟာ ပြည်သူတွေရဲ့ အိမ်တံခါးတိုင်းကိုလာခေါက်ပြီပေါ့။

အခုအလားအလာအရကတော့ သူတို့ကဥပဒေပြဌာန်းတယ်ပေါ့။ ဥပဒေနဲ့အညီဆိုပြီး လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့ ဆင့်ခေါ်မယ်၊ စာရင်းသွင်းမယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီစာရင်းသွင်းခံရတဲ့သူတွေသည် သူတို့ဆီကိုမလာရင်တော့ အိမ်တိုင်ရာရောက်လာပြီး အတင်းဆွဲခေါ် မယ့်ပုံစံမျိုးကို မြင်ရပါတယ်။ ဒီလိုဟာမျိုးလုပ်ဆောင်တာကို ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ပေါ်တာဆွဲတယ်လို့ပဲ သတ်မှတ်ပါတယ်။

ဘာလို့လဲဆိုရင် လူ့အခွင့်အရေးရှု့ထောင့်အရ သူတို့ရဲ့သဘောဆန္ဒအရ လုပ်ဆောင်ကြတာမဟုတ်ဘူးပေါ့။ နောက်တစ်ခုက ဒီဟာသည် တိုင်းပြည်ရဲ့အကျိုးစီးပွား၊ ပြည်သူလူထုရဲ့အကျိုးစီးပွားမဟုတ်ဘူးပေါ့။ အခုဟာက စစ်ရှုံးနေတဲ့အတွက်ကြောင့် စစ်အာဏာရှင်တွေဟာ သူတို့အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဌာန်းခြင်းဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ကတော့ ပေါ်တာဆွဲတယ်လို့ပဲ သတ်မှတ်ပါတယ်။

အဲဒီလိုပါပဲ၊ ဒီစစ်အာဏာရှင်စနစ် မြန်မာပြည်မှာ သက်ဆိုးရှည်နေသမျှကာလပတ်လုံးဟာ ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေရဲ့ လွတ်လပ်မှုတွေ၊ တိုးတက်မှုတွေ၊ လူမှုဘဝလုံခြုံမှုတွေဟာ ဘယ်တော့မှ ရနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စကိုဒီတစ်ကြိမ်မှာ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ အပြီးအပြတ်ရှင်းဖို့လိုပါတယ်။ အာဏာရှင်စနစ်ဆက်လက်သက်ဆိုးမရှည်ဖို့ လိုပါတယ်။

အဲဒါကြောင့်မို့ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ အခုအချိန်မှာ သေသေချာချာ ဉာဏ်ပညာရှိရှိစဉ်းစားပါ။ ရင်ဆိုင်ရဲဖို့ သတ္တိတွေ၊ ခွန်အားတွေလိုတယ်ဆိုရင်လည်း ရင်ဆိုင်ရဲဖို့ အားမွေးပါ။ မိသားစုနဲ့ တိုင်ပင်ပါ၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ တိုင်ပင်ပါ။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ ခွန်အားပေးဖို့၊ ကျွန်တော်တို့ အတူတူရုန်းကန်ဖို့၊ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် အတူတူတိုက်ပွဲဝင်ဖို့ အားလုံးဝိုင်းဝန်းအလုပ်လုပ်ကြမယ်ပေါ့။ အဲဒါမှပဲ မြန်မာပြည်ရဲ့ ပြဿနာဖြစ်တဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ချုပ်ငြိမ်းပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့အားလုံးလိုချင်နေတဲ့ လွတ်လပ်မှုကို ရလိမ့်မယ်။

မော်ကွန်း။ ။ P.I.A ကို ဘယ်လို ဖွဲ့စည်းထားတာလဲ၊ ဘယ်လိုစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေသလဲ။
မိုးနေလ။ ။ ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးတပ်တော်(P.I.A)ရဲ့ တော်လှန်ရေးဟာ သုံးနှစ်နီးပါးရှိလာပါပြီ။ ဒီကြားထဲမှာ အခက်အခဲများစွာနဲ့ ရှင်ဆိုင်ဖြတ်ကျော်လာရတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စုဖွဲ့မှုက ဗကသကျောင်းသားဟောင်းတွေ၊ ဆရာဝန်တွေ၊ CDM ကျောင်းဆရာတွေ၊ အဲဒီလို အင်အားစုတွေနဲ့ သန္ဓေတည်ပြီး စုဖွဲ့ခဲ့တာပါ။ အခု တော်လှန်ရေးကာလတစ်လျှောက်မှာတော့ ကျွန်တော်တို့ဟာ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေနဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားနိုင်ပါတယ်။ ပြီးရင် ဒေသခံအဖွဲ့တွေ၊ NUG အစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်က တပ်ရင်းတွေနဲ့လည်း မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားပြီးတော့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားရာနယ်မြေတွေမှာ ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်နေကြပါတယ်။

စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုအနေနဲ့ ထပ်ပြီးပြောရရင် တိုင်းရင်းသား EROs တွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားနိုင်တယ်။ မြေပြင်မှာလည်း စစ်ဆင်ရေးဒေသမှာရှိတဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေနဲ့အတူတူ ကျွန်တော်တို့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားနေကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့စည်းနိုင်မှုရော၊ တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်မှုအပိုင်းရော အားလုံးဟာ အခြေအနေကောင်းပါတယ်။ ပိုပြီးတော့ထိရောက်တဲ့တိုက်ပွဲတွေ ဖော်ဆောင်နိုင်အောင် ကျွန်တော်တို့ပြင်ဆင်နေပါတယ်။

မော်ကွန်း။ ။ စစ်ကောင်စီကို တော်လှန်လာတဲ့ သုံးနှစ်တာကာလအတွင်း ဘယ်လို စိန်ခေါ်မှုတွေ ကြုံခဲ့ရသလဲ။

မိုးနေလ။ ။ ကျွန်တော်တို့ P.I.A အနေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုကတော့ တော်လှန်ရေးအားဖြင့် ရေခံ၊မြေခံ အားနည်းနေတဲ့ ကာလဖြစ်တယ်။ အဲဒီကာလမှာ ရေခံ၊ မြေခံတည်ဆောက်နေရတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ သိုသိုဝှက်ဝှက်လုပ်ရတဲ့ကဏ္ဍတွေရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် တချို့သတင်းအချက်အလက်တွေ မထုတ်ပြန်တာ၊ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး သိုသိပ်စွာလုပ်နေရတဲ့ အပိုင်းတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ရတဲ့အတွက် အားနည်းချက်၊ အားသာချက်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ သိုသိပ်လုပ်ရတဲ့အတွက် လုပ်ငန်းလုပ်ရာမှာ ပိုပြီးချောမွေ့တာမျိုးရှိတယ်။ တစ်ဖက်မှာတော့ ပြည်သူလူထုက သူတို့ မကြားသိရတဲ့အခါမှာတော့ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ အထောက်အပံ့ရတာတို့၊ ပြင်ပက အကူအညီရတာတို့မှာ နည်းပါးသွားပါတယ်။ အဓိကအခက်အခဲကလည်း ကျွန်တော်တို့မှာ ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲရှိနေပါတယ်။ လူသိနည်းတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့ကို ပံ့ပိုးမှုနည်းကြပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ဒီကာလတစ်လျှောက်မှာ တွေ့ကြုံရတဲ့ အခက်အခဲပါပဲ။

မော်ကွန်း။ ။ တပ်ကို ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းနေတဲ့အပိုင်းလည်းရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားတာတွေ့ရတယ်၊ ရှင်းပြပေးပါဦး။

မိုးနေလ။ ။ ကျွန်တော်တို့ ရဲဘော်သစ်တွေကို တပ်ရင်းတစ်ရင်းစာရဖို့ စုဆောင်းနေပါတယ်။ အခုအချိန်အခါဟာလည်း (စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့်) လူထုအားဖြင့် တော်လှန်ရေးလုပ်ကြဖို့ တွန်းအားတွေ ဖြစ်လာတယ်ပေါ့။ ဒီလိုအချိန်အခါဟာလည်း ကျွန်တော်တို့အတွက် အခွင့်အရေးလို့ မြင်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် တပ်သားသစ်တွေကို နွေးနွေးထွေးထွေးကြိုဆိုကြဖို့၊ ပိုပြီးတော့ စိတ်ခွန်အားတွေရစေဖို့ ရည်ရွယ်ပြီးတော့ ပြင်ဆင်နေတာတွေ ရှိပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့ ရဲဘော်တွေကို စုဆောင်းရာမှာ လူမျိုးပေါင်းစုံ၊ လူတန်းစားပေါင်းစုံကို ကျွန်တော်တို့ လက်ခံပါတယ်။ ဂျန်ဒါ- ကျား၊မ မရွေးပေါ့နော်၊ LGBT တွေကိုလည်း လက်ခံပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အဖွဲ့အစည်းထဲမှာလည်း ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တပ်ဖွဲ့စည်းမှုနဲ့ပတ်သက်ရင် ဂျန်ဒါခွဲခြားမှု၊ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ လူတန်းစားခွဲခြားမှု မရှိပါဘူး။ အခုလို တပ်သားစုဆောင်းနေချိန်မှာ အလွှာစုံ၊ လူတန်းစားအားလုံးကို ကျွန်တော်တို့ လက်ခံပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တပ်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ မရှိပါဘူး။ တပ်ရဲ့ ပေါ်လစီတစ်ရပ်အဖြစ်သတ်မှတ်ပြီးတော့ကို ခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိအောင် ဆောင်ရွက်ထားပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့အနေနဲ့ တပ်သားသစ်တွေကို ကျွေးဖို့၊ မွေးဖို့အပါအဝင် ဘဏ္ဍာရေးကိစ္စတွေကို ကြိုတင်ပြင်ထားတာ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ဟာ အထောက်အပံ့တွေတော့ နည်းပါတယ်။ အဲဒီလို အထောက်အပံ့နည်းတာကို ပိုရလာအောင် ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲဆိုတာကိုလည်း ကိုယ်စွမ်း၊ ဉာဏ်စွမ်း ရှိသလောက် ကြိုးစားရှာဖွေသွားဖို့လည်း ရှိပါတယ်။ လူထုအနေနဲ့လည်း ကျွန်တော်တို့ကို ကူညီနိုင်သမျှ အကူအညီပေးကြဖို့ မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့အင်အားထက် ကျော်လွန်သွားပြီး လက်မခံနိုင်တော့တဲ့ပမာဏဖြစ်သွားခဲ့ရင်လည်း ရောက်ရှိလာတဲ့တပ်သားတွေကို အခြား တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေဆီ အဖွဲ့အနေနဲ့ညွှန်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မဟာမိတ်တွေရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရှိပါတယ်။ အဲဒီဘက်တွေကို ညွှန်းပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက် တိုင်ပင်ထားတဲ့ဟာတွေလည်း ရှိပါတယ်။

မော်ကွန်း။ ။ သာမန်အရပ်သား ပြည်သူတွေထံကို လက်ရှိတော်လှန်ရေး အခင်းအကျင်း အခြေအနေကို ဘာများ ရှင်းပြ ချင်ပါသလဲ။

မိုးနေလ။ ။ တိုင်းပြည်ရဲ့ နိုင်ငံရေးအခြေအနေက ကျွန်တော်တို့လူထုကို ရှောင်ပြေးလို့မရတော့တဲ့အခြေအနေဆီ တွန်းပို့နေတာပါ။ အဲဒီဟာကိုလည်း လူထုအနေနဲ့ မျက်ဝါးထင်ထင် သိမြင်ပြီလို့နားလည်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြဖို့၊ သတ္တိမွေးကြဖို့ လိုပါတယ်။ တကယ့်ဖြစ်နေတဲ့အရာသည် လက်ရှိအာဏာရှင်စနစ်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ အာဏာရှင်တွေရဲ့ အကျိုးစီးပွား၊ သူတို့ရဲ့အတ္တနဲ့ သူတို့ရဲ့အတွေးအခေါ်တွေဟာ ခေတ်နောက်ကျနေပါပြီ။ ကျွန်တော်တို့ ရှေ့ဆက်သွားချင်တဲ့နိုင်ငံရဲ့ တိုးတက်မှု၊ သာယာရေး၊ လူမှုဘဝလုံခြုံမှုတွေနဲ့ အာဏာရှင်တွေရဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ ဘယ်လိုမှ မကိုက်ညီတော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် လူထုအနေနဲ့ တော်လှန်ရေးမှအပ အခြားရွေးစရာမရှိတော့ပါဘူး။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် သတ္တိမွေးပြီးတော့ ဒါကိုရင်ဆိုင်ရဲဖို့ ကြိုးစားကြပါလို့ လူထုကိုတိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ ဉာဏ်ပညာရှိရှိရွေးချယ်ကြပါ။ တော်လှန်ရေးမှာ ဒီ့ထက်မက ပူးပေါင်းပါဝင်ကြပါလို့ပဲ လူထုကို တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

ပုံစာ- ရှေ့တန်းရောက် P.I.A တပ်ဖွဲ့ဝင်များ။
ဓါတ်ပုံ- P.I.A

အမျိုးအစား - အင်တာဗျူး

"Myanmar Observer Media Group [MOMG] was founded in 2011 with aims to deeply observe challenging issues of Myanmar, to strongly encourage policy change through in-depth and investigative stories, and to vastly improve journalism skills among local journalists through trainings and workshops. The first edition of Mawkun came out in August 2012 after the censorship board was abolished. The magazine is published in Myanmar Language and its normal size is around 120 pages."