အခွင့်အလမ်းများ
မြန်မာ့လက်ဝှေ့ကို နိုင်ငံတကာက အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ လက်ခံနေပြီဖြစ်ရာ အရှေ့တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲတွင် ပါဝင်ခွင့်ရရေးထက် ကမ္ဘာ့အဆင့်ထိုးဖောက်နိုင်ရန်သာ ဦးစား ပေးနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံရိုးရာလက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်မှ ဦးစိုင်းဇော် ဇော်က ပြောပြသည်။
လက်ရှိတွင် ရုရှား၊ ဂျပန်၊ သြစတြေးလျ၊ စလိုဗက်ကီးယား၊ ပြင်သစ် စသည့် နိုင်ငံများတွင် မြန်မာ့လက်ဝှေ့မှာ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိပေါက်နေပြီး ရုရှားနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့တွင် မြန်မာ့ရိုးရာ လက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်များ ဖွဲ့စည်းထားကာ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေး အတွက် ဆောင်ရွက်နေကြပြီဟု သူက ဆိုသည်။
”ကျွန်တော်တို့ကစားနည်းသာ ဟိုဘက်မှာ (အထက်ပါ နိုင်ငံတွေမှာ) တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် ပွဲတွေ မဖြစ်သေးတာ။ ဒါပေ မဲ့ ကျွန်တော်တို့ကို သူတို့က အကုန်သိနေပြီ။ သူတို့က ကျွန်တော် တို့ကို အရမ်းကိုဖြစ်စေချင်နေပြီ”ဟု ဦးစိုင်းဇော်ဇော်က ပြော ပြသည်။
လက်ရှိ ကမ္ဘာပေါ်တွင် မွေထိုင်း၊ K-1၊ MMA စသည်ဖြင့် ကိုယ်ခံပညာပြိုင်ပွဲများမှာ တစ်ခုပြီးတစ်ခုထွန်း ပေါက်အောင်မြင် လျက်ရှိသည်။ မွေထိုင်းလက်ဝှေ့ပွဲများကို ပရိသတ်ရိုးအီသွားချိန် တွင် ထူးထူးခြားခြားဖြစ်နေသည့် မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို စိတ်ဝင်စားမှုများလာနေသည်ဟု မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကျွမ်းကျင်သူ များက သုံးသပ်သည်။
K-1 ဆိုသည်မှာ ကစ်ဘောက်ဆင်က ဆင်းသက်လာသည့် ကိုယ်ခံပညာဖြစ်ပြီး မွေထိုင်း၊ MMA တို့နှင့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း မတူညီပါ။ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို နိုင်ငံတကာအထိ ထိုးဖောက် နိုင်အောင် မြှင့်တင်ပေးနေသည့် ရုရှားနိုင်ငံသား မစ္စတာဒင်းနစ် က ”တခြားနိုင်ငံတွေကိုသွားပြတုန်းက စိတ်ဝင်စားမှုအများကြီး ရှိတယ်။ မြန်မာ့လက်ဝှေ့က အနာဂတ်ရှိတယ်ဆိုတာ ကျိန်းသေတယ်”ဟု ပြောသည်။
မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့၏ ထူးခြားချက်မှာ လက်အိတ်မစွပ်ဘဲ ဗလာလက်သီးဖြင့် ထိုးသတ်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုအသုံးပြုပြီး တိုက် ခိုက်ခြင်း၊ အမှတ်ပေးစနစ်မပါဘဲ မတ်တတ်ရပ်ကျန်သည့်သူသာအနိုင်ရခြင်း စသည့် အချက်တို့ကို နိုင်ငံတကာပရိသတ်များက ကြိုက်နှစ်သက်ကြသည်ဟု ဦးစိုင်းဇော်ဇော်က ရှင်းပြသည်။
”အမှတ်ပေးစနစ်မပါတော့ နောက်ကွယ်က ထိန်းချုပ်မှု၊ ဘက်လိုက်မှု၊ လာဘ်ထိုးမှုတွေ မရှိဘူး။ အဲဒီ ရိုးရှင်းတဲ့စနစ်ကို နှစ် သက်ကြတယ်”ဟု သူက ဆိုသည်။
မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့၏ ကြမ်းတမ်းသည့် တိုက်ခိုက်ထိုး သတ်ပုံက ကြည့်ရှုသူများကို စိတ်လှုပ်ရှားမှု ပေးစွမ်းနိုင်ပြီး အခြားသော ကိုယ်ခံပညာရပ်များထက် ပိုမိုသာလွန်ကောင်းမွန် ကြောင်း မစ္စတာဒင်းနစ်က ပြောကြားသည်။
”ထိုးတဲ့အချိန်မှာ ပတ်တီးနဲ့ပဲထိုးတယ်။ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး မထိုးဘဲနဲ့ အကြာကြီးပတ်နေလို့မရဘူး။ တချို့က လက်ဝှေ့မှာ ခဏပဲထိုးပြီး ပတ်ရှောင်တာ၊ မတိုက်ဘဲနေတာမျိုး ရှိတယ်။ မြန်မာ့လက်ဝှေ့မှာ ဒါမျိုးမဖြစ်ဘူး။ ကြမ်းခင်းပေါ်မှာလည်း ထိုး တာမရှိဘူး”
ရုရှားအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌသည် ယခင်က ကစ်ဘောက်ဆင် သမားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး ဥရောပချန်ပီယံ သုံးကြိမ်ရထားသူဖြစ်သည်။ သူ၏နည်းပြဆရာဖြစ်သူ ဥဇဘက်ကစ္စတန်နိုင်ငံသားက မြန်မာ့ ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို ၂ဝဝ၅ တွင် မိတ်ဆက်ပေးခဲ့ရာမှ စိတ်ဝင်စား သွားခြင်းဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်သည့်ခရီးစဉ်တွင် လက်ရှိ ရုရှား နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်ကို နိုင်ငံတကာ လက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်(International Lethway Federation – ILF) ဟု အမည်ပြောင်းပြီး နိုင်ငံပေါင်း ၂ဝ ဖြင့် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်း သွားမည်ဟု မစ္စတာဒင်းနစ်ဗလာဒီမာက ဆိုသည်။
အဆိုပါ အဖွဲ့ချုပ်၏ ဥက္ကဋ္ဌရာထူးကို မြန်မာလူမျိုးတစ်ဦး အားပေးမည်ဖြစ်ပြီး ဌာနချုပ်ကို လတ်ဗီးယားနိုင်ငံတွင် တည် ဆောက်ရန်လည်း အားကစားဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနေဆဲဖြစ်သည်ဟု ဦးဝဏ္ဏက ပြောသည်။
လောလောဆယ် ချောင်းသာတွင် နိုင်ငံတကာအဆင့် လက်ဝှေ့အားကစားရုံ တည်ဆောက်ရန်လည်းလျာထားကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။
ရုရှားနိုင်ငံ၌ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ပွဲများ လာရောက်ကျင်းပ ရန် ဖိတ်ခေါ်ထားသော်လည်း စရိတ်များပြားလွန်းသဖြင့် မသွား နိုင်သေးသော်လည်း ရုရှားနိုင်ငံ၌ကျင်းပမည့် ၂ဝ၁၆ ဥရောပ-အာရှချန်ပီယံလုပွဲ၊ ရုရှားနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ချန်ပီယံလုပွဲများတွင် မြန်မာ့လက်ဝှေ့သမားများ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်သည်။
မြန်မာရိုးရာလက်ဝှေ့၏ အနာဂတ်ကို ရုရှားနိုင်ငံမှ ရုရှား နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာ ဒင်းနစ်က ဤသို့ မှတ်ချက်စကား ဆိုခဲ့သည်။
”မြန်မာ့လက်ဝှေ့က ပရိုမိုးရှင်းမလုပ်လို့ မဖြစ်ဘူး။ တကယ် လုပ်ရင် ခဏနဲ့ အများကြီး ရှေ့တန်းရောက်သွားနိုင်ပါတယ်။ မွေ ထိုင်းကို အများကြီးကျော်သွားနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ထားတယ်”
ယခုတက်လာသည့် အစိုးရသစ်ကတော့ မြန်မာ့လက်ဝှေ့ အားကစားကို အားပေးကောင်း အားပေးလိမ့်မည်ဟု လက်ဝှေ့ လောကသားများက မျှော်လင့်နေကြသည်။
လိုအပ်ချက်များ
သို့သော် လက်ရှိအခြေအနေတွင် မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို နိုင်ငံတကာထိုးဖောက်ရန် အဆင်သင့်မဖြစ်သေးကြောင်း မြန်မာ့ ရိုးရာလက်ဝှေ့ကျွမ်းကျင်သူများက မော်ကွန်းကို ပြောသည်။
ရိုးရာလက်ဝှေ့နှင့်ပတ်သက်ပြီး တိကျသည့် သင်ရိုးညွှန်း တမ်းများ မရှိသေးသလို လက်ဝှေ့ရေးပြရာတွင်လည်း စံတစ်ခု အဖြစ်ရှိမနေဘဲ ကွဲလွဲမှုများရှိနေကြောင်း ရိုးရာလက်ဝှေ့ကျွမ်း ကျင်သူများက ပြောသည်။
”မြန်မာ့လက်ဝှေ့မှာ လက်ဝှေ့ရေးပြတာ ရိုးရိုးလေးပါ။ ထိုင်းလောက်မရှည်ဘူး။ စက္ကန့် ၃ဝ၊ ၄၅ လောက်ပဲ။ အဲဒါတောင် တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် လက်ဝှေ့ရေးပြတာ မတူကြဘူး။ နည်းနည်းလေး (ကွဲ)လွဲနေကြတယ်”ဟု လက်ဝှေ့ကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးက ပြောဆိုသည်။
ဒေသတွင်းပြိုင်ဘက်ထိုင်းနိုင်ငံတွင် မွေထိုင်းနှင့်ပတ်သက် သည့် သမိုင်းစာအုပ်များ၊ အခွေများနှင့် သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို စနစ်တကျပြုစုထားသည်။ နိုင်ငံတကာမှ မွေထိုင်းလေ့လာလိုသူ
များအတွက် လွယ်လင့်တကူ လေ့လာနိုင်သည်။ ယင်းအချက် သည်လည်း မွေထိုင်းကို နိုင်ငံတကာသို့ ထိုးဖောက်ရာတွင် ကြီး မားစွာ အထောက်အကူပြုစေသည်ဟု လက်ဝှေ့ကျွမ်းကျင်သူတို့ က ဆိုကြသည်။
”သူတို့က နောက်ဆုံး ပတ်တီးစည်းတာအစ၊ လက်ဝှေ့ရေး ပြတာအစ ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုတာ ကျမ်းဂန်တွေ ထွက်ပြီး သား” ဟု ဦးစိုင်းဇော်ဇော်က ရှင်းပြသည်။
မွေထိုင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး သူတို့၏ မူဝါဒများ၊ စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများကို နိုင်ငံတကာကို ဖြန့်ဝေပြီးမှ ယင်းစည်းမျဉ်းစည်း ကမ်းအတိုင်း လိုက်နာကျင့်သုံးလာအောင် ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ခဲ့ သဖြင့် ယနေ့ကမ္ဘာတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အောင်မြင်မှုရရှိနေ ခြင်းဖြစ်သည်ဟု နဂါးမာန်ကလပ်မှ နည်းပြချုပ်ဦးကျော်စိုးက ရှင်းပြသည်။
”ကမ္ဘာကြီးက ရွာတစ်ရွာဖြစ်လာပြီ။ ကျွန်တော်တို့က မိရိုး ဖလာကြီးထဲမှာပဲ ရှင်သန်ဖို့ မသင့်တော့ဘူး”ဟု သူက ဆိုသည်။
မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်မှ ရိုးရာလက်ဝှေ့နှင့်ပတ် သက်ပြီး ရှိသင့်ရှိထိုက်သည့်မူဝါဒတစ်ရပ်ကို အသေးစိတ်ချမှတ် ရေးဆွဲထားပြီး အစိုးရက ဦးဆောင်၍ နိုင်ငံတကာကို ထိုးဖောက် မှသာ အောင်မြင်မှုရရှိနိုင်မည်ဟု သူက သုံးသပ်ပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ရိုးရာလက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးဝင်း ဇင်ဦးက အစိုးရ၏ ထောက်ပံ့ပေးရေးထက် ”လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဖန်တီးပေးဖို့နဲ့ )Policy Guidance (မူဝါဒလမ်း ညွှန်)တွေ ပေးဖို့လိုတယ်။ Policy Guidance သာမရှိဘူးဆိုရင် (စီးပွားရေး)ကျင့်ဝတ်နဲ့မညီတဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေ အများကြီးဖြစ် လာလိမ့်မယ်”ဟု ပြောသည်။
”နိုင်ငံတကာထိုးဖောက်ဖို့ဆိုရင် လိုအပ်တဲ့ သင်ရိုးညွှန်း တမ်းတွေ၊ အခွေတွေ၊ သမိုင်းစာအုပ်တွေကို သူတို့က တောင်းရင် အဆင်သင့်ပေးနိုင်အောင် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရမယ်။ နိုင်ငံတကာကို လိုအပ်ရင် လွှတ်နိုင်မယ့် ပညာတတ်နည်းပြတွေ များများမွေးရ မယ်”ဟု ဦးစိုင်းဇော်ဇော်က ဆိုသည်။
လက်ရှိ ပြည်တွင်းလက်ဝှေ့ကလပ် ၃ဝ ကျော်တွင် နိုင်ငံ တကာသို့ သွားရောက်နည်းပြနိုင်သည့် အင်္ဂလိပ်လို ပြောဆိုနိုင် သော နည်းပြမှာ နှစ်ဦး၊ သုံးဦးခန့်သာရှိသည်ဟု ဦးစိုင်းဇော်ဇော် က ပြောပြသည်။
ထို့အပြင် လက်ရှိ ရိုးရာလက်ဝှေ့လောကတွင် လက်ဝှေ့ သမားတစ်ဦး နာမည်ကြီးလာသည့်အခါ ပွဲသွင်းသူများက အပြိုင် အဆိုင်ခေါ်ယူပြီး ပွဲစိပ်စိပ်ထိုးသတ်နေခြင်းမှာ ရေရှည်တွင် ကစားသမားများအတွက် မကောင်းဟု ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို လေ့လာနေသည့် ပြည်တွင်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တစ် ဦးဖြစ်သူ ဦးဇေသီဟက ပြောသည်။
”လက်ဝှေ့အဖွဲ့ချုပ်က နှစ်လ၊ သုံးလမှ တစ်ပွဲထိုးတာမျိုး သတ်မှတ်ပေးသင့်တယ်”ဟု သူက ဆိုသည်။ ယင်းသို့သတ်မှတ် လိုက်ခြင်းဖြင့် ပွဲစီစဉ်သူများသည် ထွန်းထွန်းမင်း၊ တူးတူး၊ သပြေညိုတို့ပါလျှင် လက်မှတ်ရောင်းရမည်ဆိုသော အတွေး မဝင်တော့ဘဲ လူသစ်များကိုမွေးဖို့ ကြိုးစားလာမည်ဖြစ်သည်ဟု သူက ရှင်းပြသည်။ ပြီးတော့ ဦးဇေသီဟက မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့လောကကို အခုလို မှတ်ချက်ပြုသည်။”ရိုးရာအားကစားကို ဒီအတိုင်း ဘာမှမပြောင်းလဲဘဲ ဆက်နေမယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့အားကစားက စွန်လွှတ်သလို၊ ကြက်ဖခွပ်သလို ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေမယ်။ ဘယ်သူမှလည်း ကြက်ဖခွပ်ဖို့ လာမပြိုင်ဘူး။ မြန်မာအချင်းချင်းပဲ ပြိုင်ကြရမယ်” ။ ။ အပိုင်း(၂)သို့
၂၀၁၆-သြဂုတ်လထုတ်၊ မော်ကွန်း မဂ္ဂဇင်း အမှတ်(၃၇) မှ သတင်းဆောင်းပါး ဖြစ်ပါသည်။
ကျော်မျိုးထွန်း ရေးသည်။
